PL
  • International

  • English Version EN
Bóle w stawie skokowym

Bóle w stawie skokowym

Staw skokowy

Człowiek w swoim życiu wykonuje ponad 200 milionów kroków. Każdy z nich jest wspaniałym osiągnięciem. To, co wydaje się tak proste, jest w rzeczywistości złożoną sekwencją ruchów z doskonałym wyczuciem czasu i stałą koordynacją. Staw skokowy, jako centralny punkt, umożliwia szeroki zakres ruchów i spełnia różnorodne wymagania.

Staw skokowy ciągle się porusza, a dodatkowo jest stale poddawany działaniu dużych sił. Tym ważniejsze jest więc odpowiednio wczesne leczenie urazów i związanej z nimi niestabilności więzadeł, ponieważ mogą one mieć poważne następstwa.


Anatomia stawu skokowego  

Budowa stawu skokowego jest optymalnie dostosowana do jego różnych zadań – to mechanizm, w którym perfekcyjnie współpracują różne kości, mięśnie, więzadła i ścięgna.  

Staw skokowy składa się z dwóch części: stawu skokowego górnego i stawu skokowego dolnego. Dwa stawy częściowe uzupełniają się funkcjonalnie, tworząc jedną spójną całość. Takie współdziałanie umożliwia podnoszenie i opuszczanie, a także supinację i pronację stopy.  

 

 

 

Staw skokowy, widok przyśrodkowy

Jako najsilniejsze ścięgno w ciele, ścięgno Achillesa łączy mięśnie zginaczy podudzia z kośćmi stopy, umożliwiając jej zginanie. Ma około 5 cm szerokości i długość od 20 do 25 cm.

Staw skokowy, widok boczny

Stabilizację stawu skokowego zapewnia mocny aparat więzadłowy. Więzadła mają ograniczoną elastyczność, która wynosi tylko 3% ich pierwotnej długości. Aparat więzadłowy zabezpiecza staw skokowy od zewnątrz trzema pojedynczymi więzadłami (tylnym, środkowym i przednim więzadłem zewnętrznym). Stronę wewnętrzną wzmacnia zespół więzadeł w formie wachlarza (więzadło przyśrodkowe).  

Istnieją również przednia i tylna syndesmoza. Te elastyczne struktury tkanki łącznej łączą piszczel i kość strzałkową z kostką, działając jak fałszywy staw.  

Kość skokowa (łac. talus) odgrywa kluczową rolę w przenoszeniu mocy z dolnej części nogi na stopę. Przesuwanie się kości kostki w kierunku czubka stopy, gdy noga poniżej kolana jest unieruchomiona, nazywa się przesunięciem kości skokowej.  

Ścięgno Achillesa

Przyczyny bólu w stawie skokowym  

Ból stawu skokowego zwykle pojawia się w wyniku ostrego urazu. Jednak inne przyczyny, takie jak nieprawidłowe ustawienie, podrażnienie ścięgien, stany zapalne, objawy przeciążenia, czynniki dziedziczne, takie jak wrodzone osłabienie więzadeł i oznaki zużycia, jak na przykład choroba zwyrodnieniowa stawów, mogą również prowadzić do bólu stawu skokowego.


Diagnoza urazu stawu skokowego

Podstawą rozpoznania jest badanie kliniczne. Podejrzenie diagnozy stawia się na podstawie anamnezy, obserwacji, badania palpacyjnego oraz testu mobilności i stabilności. Na przykład przesunięcie kości skokowej w kierunku dystalnym określa się również podczas tzw. testu szuflady. Podejrzenie diagnozy jest następnie zwykle weryfikowane za pomocą procedur technicznych, obrazowych, takich jak zdjęcia rentgenowskie, badania ultrasonograficzne, MRI i CT.

Mężczyzna podczas rozmowy z lekarzem

Lokalizacja bólu 

Region, w którym odczuwany jest ból, może dostarczyć informacji o rodzaju urazu lub obecnej choroby.

 

  • Ból kostki zewnętrznej wskazuje na uszkodzenie więzadła zewnętrznego, złamanie kostki zewnętrznej lub chorobę ścięgna strzałkowego.
     
  • Ból kostki przyśrodkowej może być spowodowany uszkodzeniem więzadła wewnętrznego, złamaniem kostki wewnętrznej, osteochondrosis dissecans, zespołem kanału stępu, uszkodzeniem ścięgna piszczeli tylnej.
     
  • Przy urazach dolnego stawu skokowego ból jest zwykle rzutowany na zewnętrzną krawędź stopy.
     
  • Ból stawu skokowego górnego, który pojawia się głównie podczas ruchu, wskazuje na zespół ciasnoty podbarkowej.
     
  • Jeśli ból jest rozproszony i nie można go dokładniej zlokalizować, może to wskazywać na uszkodzenie powierzchni stawów (zwyrodnienie stawu).

Urazy i choroby

Poważne uszkodzenie stawu skokowego zawsze jest wynikiem mechanicznego działania siły zewnętrznej na stawy i więzadła. Skręcenie stopy nad kostką zewnętrzną (uraz supinacyjny) jest tu najczęstszą przyczyną i prowadzi do nadmiernego rozciągania, naderwania więzadeł, a nawet złamań w kostce.

Kobieta z JuzoPro Malleo Xtec Light

Leczenie bólu w stawie skokowym  

Natychmiastowy środek po  zwichnięciu

W celu pierwszej pomocy po urazach w trakcie sportu oraz innych czynności zaleca się postępować zgodnie z zasadą czterech kroków: pauza, ochłodzenie, kompresja i wznoszenie. W zależności od nasilenia bólu i objawów należy zasięgnąć porady lekarza.

Mężczyzna w hamaku z JuzoPro Malleo Xtec Strong

Stabilizatory miękkie i ortezy dla każdej fazy urazu i terapii

Faza ostra: odciążenie i stabilizacja

W fazie ostrej po urazie pacjenci cierpią z powodu bólu, obrzęku i ograniczenia ruchomości. Z reguły po ostrym urazie lub operacji stosuje się ortezy, które funkcjonalnie zmniejszają obciążenie więzadeł zewnętrznych, nie ograniczając przy tym wszystkich ruchów stawu.

Zwichnięcie stawu skokowego (dystorsja stawu skokowego to najczęstszy typ urazu w ortopedii sportowej. W większości przypadków skręcenie następuje przez kostkę zewnętrzną (uraz supinacyjny).

Zwykle stosuje się leczenie zachowawcze. W początkowej fazie leczenia po urazie staw skokowy należy ustabilizować zewnętrznie za pomocą ortezy stawu skokowego, a następnie stopniowo zwiększać obciążenie.

Przy ostrych urazach często pojawiają się obrzęki. Podkolanówki uciskowe noszone pod ortezą stawu skokowego, mogą przyspieszyć redukcję obrzęku, a tym samym pozytywnie wpłynąć na proces gojenia.

Faza mobilizacji: uciskanie i wzmacnianie

W fazie mobilizacji struktury więzadłowe powinny się na nowo ułożyć i wzmocnić. Faza ta trwa do momentu przywrócenia stabilności górnego i dolnego stawu skokowego. Wczesne przywrócenie ruchu jest bardzo ważne dla osiągnięcia lepszych efektów terapeutycznych.

Podczas procesu gojenia urazu supinacyjnego oraz po zakończeniu leczenia ostrej fazy urazu pacjentom należy zaproponować wsparcie stawu skokowego poprzez zastosowanie stabilizatora miękkiego. Stabilizatory miękkie obejmują staw skokowy i uciskają go. Efektem jest poprawa czucia głębokiego, stymulacja mięśni i stabilizacja stawu.

Mężczyzna i kobieta na pikniku nad jeziorem
Faza przewlekła: wspieranie i prowadzenie

Często po zakończeniu fazy mobilizacji staw skokowy nie jest odpowiednio stabilny. Może to skutkować nieprawidłowym obciążeniem stopy i sąsiadujących lub dalszych stawów. W przypadku nawracających dystorsji, bólu i subiektywnego poczucia niestabilności, szczególnie na nierównych powierzchniach, stabilizator miękki należy nosić na stałe.

W wyniku niedostatecznie leczonych urazów i niestabilności może dojść do uszkodzenia chrząstki (artroza) w stawie skokowym. Cienki, podtrzymujący bandaż, który pasuje do każdego buta, może pomóc ograniczyć zużycie stawów.

Ćwiczenia wzmacniające i profilaktyczne na staw skokowy

Skonsultuj poszczególne ćwiczenia z lekarzem prowadzącym lub terapeutą. Wyjaśnij również, czy ćwiczenia należy wykonywać w ortezie lub stabilizatorze miękkim. Jeśli nie czujesz się komfortowo podczas wykonywania danego ćwiczenia, możesz zrobić przerwę.​ Wykonuj ćwiczenia w ramach swoich możliwości.​ Ćwicz na równym, antypoślizgowym podłożu. W razie potrzeby przytrzymaj się czegoś (np. stołu), aby zachować stabilność.​ Dla zachowania stabilnej postawy podczas ćwiczeń zawsze rozstawiaj stopy na szerokość bioder.Równomiernie obciążaj obie nogi, pięty i przednie części stóp, aby zachować równowagę. Lekko ugnij stawy kolanowe i pamiętaj o zachowaniu podbicia stopy.